هوش یکی از مفاهیم پیچیده و چند بعدی است که اندازه‌گیری آن با استفاده از تست هوش، همیشه با چالش‌ها و اختلافات متعددی روبرو بوده است.
تا پیش از اواخر قرن بیستم، تست‌های هوش معمولاً به ابعاد خاصی از هوش، مانند هوش ریاضی، محدود می‌شدند و توانایی‌های دیگر انسان را اندازه‌گیری نمی‌کردند.
اما با پدیدآوردن تئوری هوش‌های چندگانه توسط هاوارد گاردنر، این دیدگاه تغییر کرد. گاردنر از نظریه‌ای چند محوری برای توصیف تنوع هوش‌های انسانی استفاده کرد.
تئوری هوش‌های چندگانه از آن زمان به محبوبیت قابل توجهی دست یافته و تأثیر مهمی در آموزش و ارزیابی هوش انسانی داشته است.
این تئوری برای والدین، معلمان و متخصصان روانشناسی، ابزاری قدرتمند و کاربردی جهت شناخت بهتر توانمندی‌های افراد فراهم کرده است. همچنین به آنها کمک کرده تا در مسیر زندگی و یادگیری کودکان، تصمیم‌‌های بهتری بگیرند.
در این مقاله، ابتدا توضیح کوتاهی از هوش‌های چندگانه گاردنر می‌دهیم؛ سپس به معرفی تعدادی تست هوش آنلاین مبتنی بر تئوری هوش‌های چندگانه گاردنر می‌پردازیم و توضیح مختصری از هر یک ارائه می‌دهیم.
این آزمون‌ها می‌توانند کمک کنند ابعاد هوش خود و کودکتان را بهتر شناسایی کنید و در مسیر توسعه شخصی و تحصیلی خودتان و آنها پیش بروید.
معرفی هوش‌های گاردنر
هوش زبانی-کلامی
هوش زبانی-کلامی، توانمندی در زبان گفتاری و نوشتاری است؛ توانایی استفاده موثر از کلمه‌ها برای بیان ایده‌ها و همچنین درک ایده‌های دیگران از طریق کلمه‌هایی است که به کار می‌برند. این هوش همچنین شامل درک واژگان پیچیده با استفاده از کلمات غیرمعمول، فنی یا خارجی می‌شود.
این نوع هوش اغلب در میان نویسندگان، سخنرانان عمومی، زبان‌آموزان و معلمان و همچنین در دیگر حرفه‌هایی دیده می‌شود که شامل استفاده از کلمات و گفتار است. هوش زبانی-کلامی با مهارت‌های حل مسئله تحصیلی و استدلال انتزاعی مرتبط است.
کودکانی که در این نوع هوش توانمند هستند، اغلب از جدول کلمات متقاطع، خواندن و نوشتن و انواع بازی با کلمات لذت می‌برند.
هوش منطقی-ریاضی
هوش منطقی-ریاضی، توانایی کار با اعداد، مفاهیم پیچیده و ایده‌های علمی است. این هوش شامل محاسبه، فرضیه‌سازی، تفکر در موضوع‌های انتزاعی ریاضی و همچنین تفکر استقرایی و قیاسی است.
کودکانی که در این نوع هوش توانمند هستند اغلب به الگوهای متوالی، ارتباطات منطقی، پازل‌ها، بازی‌های استراتژیک، آزمایش‌ها و بازی هایی که دربرگیرنده اعداد هستند (مانند سودوکو) علاقه‌مند هستند.
به طور کلی کسانی که مهارت‌های تفکر انتقادی و استدلال بالایی دارند اغلب از هوش منطقی-ریاضی بالایی برخوردارند. این افراد ممکن است بتوانند جنبه‌های متعدد یک مسئله را ببینند، معادلات ریاضی را حل کنند، از روش علمی پیروی کنند و فرمول ایجاد کنند.
این نوع هوش اغلب در بین ریاضیدانان، کارآگاهان و دانشمندان یافت می‌شود.
این مقاله را هم بخوانید: راهکارهایی برای مقابله با دعوای کودکان با یکدیگر
هوش موسیقایی
هوش موسیقایی توانایی تشخیص و درک عناصر مختلف موسیقی است که توسط خوانندگان، نوازندگان، آهنگسازان و رهبران ارکستر خلق و اجرا شده است.
کودکان دارای این نوع هوش، معمولاً شنوندگان مشتاقی هستند که در خلق، به خاطر سپردن و تشخیص الگوهای موسیقی و همچنین ملودی‌ها، ضرب‌آهنگ‌ها و آهنگ‌ها عالی عمل می‌کنند.
دور از ذهن نیست که کودکانی با هوش موسیقایی بالا در حال زمزمه کردن، ضرب گرفتن یا آواز خواندن برای خودشان باشند. بسیاری از کودکان دارای این هوش نیز از طریق ابزاری که دارای قافیه یا آهنگ باشد، بهتر یاد می‌گیرند.
برای فردی که از هوش موسیقایی بالایی برخوردار باشد، ممکن است آهنگسازی، درک تئوری موسیقی و نواختن ساز، آسان باشد. یک فرد دارای هوش موسیقایی ممکن است بتواند آواز بخواند، ساز بنوازد، موسیقی بخواند، کلیدهای نت را تشخیص دهد و صدایی عالی داشته باشد. این افراد ممکن است در حرفه یا تحصیلات موسیقی موفق شوند.
هوش بدنی-حرکتی
هوش بدنی-حرکتی، توانایی استفاده از بدن برای برقراری ارتباط، حل چالش‌ها و مشکلات و پردازش اطلاعات از طریق حرکات، ژست‌ها و حالات چهره است. این نوع هوش با چابکی، انعطاف‌پذیری، هماهنگی و سایر مهارت‌های جسمی-حرکتی همراه است.
رقصندگان، ورزشکاران، مجسمه‌سازان، نجارها و جراحان همگی از هوش بدنی بالایی برخوردارند. کودکانی که این نوع هوش را دارند، اغلب از طریق حرکت، انجام دادن، لمس کردن و تعامل فیزیکی با دیگران بهتر یاد می‌گیرند. آنها همچنین معمولاً حافظه عضلانی خوبی دارند و در کار با ابزارها عالی هستند.
این نوع هوش با بسیاری از اشکال دیگر هوش همپوشانی دارد. به عنوان مثال، هنرمندانی که با دستان خود، اثر هنری خلق می‌کنند (مانند مجسمه‌سازان) ممکن است از هوش بدنی و بصری-فضایی بالایی برخوردار باشند یا افرادی که هوش موسیقایی بالایی دارند، اگر ساز بنوازند، ممکن است هوش بدنی بالایی نیز داشته باشند.
هوش فضایی-بصری
هوش فضایی-بصری ظرفیت تفکر در مورد اجسام سه بعدی و ارتباط آنها نسبت به یکدیگر است. افراد دارای این هوش، اغلب در زمینه‌های مربوط به مهارت‌های هنری، دستکاری تصویر ذهنی، تخیل تصویری و تجزیه و تحلیل فضایی توانمند هستند.
این نوع هوش اغلب در عکاسان، نقاشان، طراحان داخلی، طراحان گرافیک، ناوبران، معماران و سایر حرفه‌هایی یافت می‌شود که تفکر بصری در بالاترین حد ممکن است. افرادی که دارای این هوش هستند، در تشخیص و ترکیب رنگ‌ها، تفسیر تصاویر بصری و دیدن الگوها در ورودی‌های بصری و تصاویر خوب هستند.
هوش میان‌فردی
هوش میان‌فردی، بین‌فردی یا بینا فردی، توانایی تعامل مؤثر و درک افراد دیگر است. کودکانی که دارای این نوع هوش هستند معمولاً به دلیل مهارت‌های ارتباطی پیشرفته، به همدلی و توانایی ارزیابی صحیح احساسات و مقاصد دیگران شناخته می‌شوند. آنها همچنین معمولاً در حل تعارضات و ایجاد روابط مثبت در اطراف خود توانمند هستند. معمولاً روانشناسان، مربیان، سیاستمداران، مددکاران اجتماعی و افرادی که به عنوان فروشنده کار می‌کنند، دارای این ویژگی هستند.
افراد با مهارت‌های بین فردی بالا اغلب در گروه به خوبی کار می‌کنند. آنها می‌توانند حالات و احساسات دیگران را بخوانند و به طور طبیعی در موقعیت‌های اجتماعی شهودی در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، برای داشتن هوش بین‌فردی بالا، لازم نیست برون‌گرا باشید.
اگر بتوانید به راحتی مکالمه کنید، از به اشتراک‌گذاری نظرات خود با دیگران لذت ببرید و سعی کنید بهترین ویژگی‌های دیگران را ببینید، ممکن است هوش بین‌فردی بالایی داشته باشید.
هوش درون‌فردی
هوش درون‌فردی توانایی درک خود و استفاده از چنین دانشی در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی است. افراد دارای این ویژگی معمولاً به خوبی از افکار، احساسات، ضعف‌ها، نقاط قوت و انگیزه‌های خود آگاه هستند.
علاوه بر این، آنها معمولاً درون‌نگری‌های غنی و باارزشی دارند؛ دوست دارند تجربیات خود را عمیقاً پردازش کنند و احساسات خود را خلاقانه بیان نمایند. این نوع هوش اغلب توسط روانشناسان، نویسندگان، نظریه‌پردازان، فیلسوفان، دانشمندان و رهبران معنوی نشان داده می‌شود.
کسانی که هوش درون‌فردی بالایی دارند، هوشیار هستند و از خودآگاهی بالایی برخوردارند. آنها می‌توانند نقاط ضعف خود را بشناسند، بدانند چگونه به یک موقعیت واکنش نشان دهند و در مورد اعمال خود فکر کنند. آنها ممکن است بیش از هر چیز به دنبال دانشی برای رشد خود باشند و از شرکت در درمان یا تبدیل شدن به یک درمانگر لذت ببرند.
هوش طبیعت‌گرا
هوش طبیعت‌گرا توانایی هماهنگ شدن با جهان طبیعی و تشخیص الگوهای حاکم بر محیط زیست است. کودکانی که دارای این ویژگی هستند علاقه‌مند به یادگیری بیشتر در مورد طبیعت، کاوش و نجات محیط زیست و پرورش زندگی هستند.
آنها معمولاً در جستجوی روابط، تفاوت‌ها و الگوهای موجود در طبیعت توانمند هستند. افراد با هوش طبیعت‌گرا از پیاده‌روی، کمپینگ، باغبانی و سایر فعالیت‌های در فضای باز لذت می‌برند. این هوش توسط کشاورزان، زیست شناسان، جنگلبانان، زمین‌شناسان، پرورش‌دهندگان، باغبانان و مربیان حیوانات نشان داده می‌شود.
هوش وجودی یا هستی‌گرا
هوش وجودی یا هستی‌گرا توانایی استفاده از فراشناخت در جست‌وجوی دانستن بیشتر درباره هدف یا ناشناخته‌های زندگی است. کودکانی که دارای این ویژگی هستند به بحث‌های فکری و سوالات بزرگی مانند «چرا ما اینجا هستیم؟» یا «معنای زندگی چیست؟» علاقه‌مند هستند.
هوش وجودی بالا اغلب در فیلسوفان، نویسندگان، رهبران معنوی، سخنرانان عمومی، مربیان مراقبه و موارد مشابه یافت می‌شود. آنها با نگاه کردن به یک موضوع از زوایای مختلف، پرسیدن سؤالات عمیق، ارتباط بینش‌هایی که به دست آورده‌اند با مسائل اجتماعی و ترکیب نظرات، بهترین چیزها را یاد می‌گیرند.
آزمون هوش‌های چندگانه گاردنر
آزمون هوش گاردنر توسط هاوارد گاردنر، روانشناس رشد و استاد دانشگاه هاروارد، در سال 1983 ابداع شده است؛ این آزمون چنین استنباط می‌کند که هوش یک واحد اندازه‌گیری نیست، بلکه موضوعی چندگانه است.
به گفته گاردنر، افراد دارای انواع مختلفی از هوش هستند و چهارچوب هوش چندگانه منصفانه‌تر از تست‌های IQ است که فقط یک نوع استعداد را اندازه‌گیری می‌کند. چرا که ممکن است فردی در یک زمینه عملکرد ضعیفی داشته باشند اما در زمینه‌های دیگر توانمند عمل کند. مدلی که هوش را فقط توانایی‌های ریاضی یا علمی بداند، می‌تواند محدود‌کننده باشد.
تئوری هوش‌های چندگانه از محبوبیت قابل توجهی در میان مربیان برخوردار است و بسیاری از معلمان از آن برای کمک به دانش‌آموزان جهت کشف مسیر زندگی‌شان استفاده می‌کنند.
این مقاله را هم بخوانید: ترس از تنهایی؛ صفر تا صد و راهکارهای مقابله با آن
معرفی آزمون‌های آنلاین هوش‌های هشتگانه گاردنر
در ادامه 5 مورد از بهترین موارد تست هوش آنلاین و رایگانی را که بر اساس این نظریه آماده شده است، معرفی می‌کنیم.
تست هوش چندگانه (MI) IDRlabs (IDR-MIT)
این آزمون که به زبان انگلیسی موجود است توسط IDRlabs توسعه یافته است. IDR-MIT بر اساس تحقیقات دکتر هاوارد گاردنر، نویسنده نظریه هوش‌های چندگانه است. IDR-MIT به هیچ محقق خاصی در زمینه روانشناسی آموزشی یا مؤسسات تحقیقاتی مشخصی، وابسته نیست.
کار دکتر گاردنر برخی از معیارها را در قالب الگوی آموزشی و روان‌شناختی پرکاربرد، جهت استفاده آکادمیک و روان‌شناختی به‌ویژه توسط متخصصان واجد شرایط، بیان کرده است. آزمون حاضر فقط برای اهداف آموزشی در نظر گرفته شده است.
همانگونه که بیان شد این تست هوش چندگانه بر اساس مدل نظری معروف گاردنر است که به دلیل عملیاتی کردن سبک‌های یادگیری ترجیحی و ظرفیت آزمون‌دهنده برای حل مسائل مختلف به خوبی مورد توجه قرار گرفته است.
با این حال، آزمون‌های آنلاین رایگانی مانند این آزمون، نمی‌توانند ارزیابی دقیقی از هوش بالقوه شما یا کودک شما ارائه دهند. از این رو، این آزمون فقط برای اهداف آموزشی در نظر گرفته شده است. ارزیابی هوشی قطعی فقط توسط یک متخصص واجد شرایط انجام می‌شود.
تست هوش چندگانه Mentalup
این تست هوش چندگانه نیز به زبان انگلیسی موجود است؛ برای درک طرز تفکر شما مفید است و می‌تواند از پتانسیل یادگیری شما حمایت کند. تست هوش چندگانه برای کودکان بسیار محبوب است؛ البته این بدان معنا نیست که بزرگسالان نمی‌توانند از این تست بهره‌مند شوند.
ممکن است برای انجام این تست هوش چندگانه توسط کودکان، همراهی والدین ضروری باشد تا به کودکان کمک کنند مثال‌هایی از رفتارهای خودشان را به شکل واضح به یاد بیاورند. این آزمون به شما کمک می‌کند تا در مورد مهارت‌های شناختی فرزندانتان بیشتر بدانید.
آزمون هوش چندگانه به شما نمره نمی‌دهد؛ نتایجی که می‌توانید به دست آورید مربوط به مهارت‌های تفکر و درک شما است و طبق نظریه گاردنر می‌تواند 9 نوع هوش مختلف را پوشش بدهد. نتایج آزمون هوش‌های چندگانه می‌تواند نشان دهد که شما یا کودک شما در چه هوش‌هایی و تا چه اندازه توانمند هستید.
این تست هوش چندگانه را انجام دهید تا بتوانید نقاط قوت خود را جهت بهبود حداکثری آنها مشخص کنید!
پرسشنامه تست هوش چندگانه گاردنر
این پرسشنامه به صورت فارسی ارائه شده است و از این جهت امتیاز مهمی به حساب می‌آید. این پرسشنامه دارای 80 سوال است و مانند دیگر موارد معرفی شده، به شکل رایگان قابل انجام است.
این تست را می‌توانید برای خودتان یا کودکتان انجام دهید تا به شناخت مناسبی از توانمندی‌هایتان برسید.
پرسشنامه Find Your Strengths
این فرم به زبان انگلیسی تدوین شده و می‌تواند به شما کمک کند مشخص کنید کدام یک از هوش‌های چندگانه شما قوی‌تر است. اگر مربی یا معلم خصوصی هستید، می‌توانید از این پرسشنامه برای دانش‌آموزان خود استفاده کنید تا به این ارزیابی برسید که آنها بیشتر از کدام هوش استفاده می‌کنند.
این پرسشنامه را دکتر تری آرمسترانگ بر اساس نظریان هاوارد گاردنر طراحی و آماده کرده است.
پرسشنامه چند منظوره Multiple Intelligences Test
این پرسشنامه نیز به زبان انگلیسی در دسترس است اما می‌توان گفت کامل‌ترین پرسشنامه‌ای است که در این مقاله معرفی می‌کنیم.
این پرسشنامه رایگان است و می‌توانید در هر یک از حالت‌های زیر از آن استفاده کنید:
- تیپ‌های شخصیتی؛ 9 دقیقه شامل 76 پرسش
- هوش‌های چندگانه؛ 9 دقیقه شامل 80 پرسش
- سبک‌های آموزشی؛ 5 دقیقه شامل 39 پرسش
- نیمکره‌های مغز؛ 3 دقیقه شامل 26 پرسش
- تیپ‌های انیاگرام؛ 21 دقیقه شامل 180 پرسش
می‌توانید این موارد را به هر ترکیبی که دوست دارید انتخاب نمایید؛ تعداد سوال‌ها و زمان مورد نیاز بر اساس انتخاب شما کم و زیاد می‌شود.
همچنین می‌توانید تمام موارد را انتخاب کنید که شامل 401 پرسش می‌شود و نیاز به 45 دقیقه زمان دارد. پیشنهاد می‌کنیم این تست را برای خودتان و کودکتان انجام دهید.
سخن پایانی
در این مقاله هوش‌های گاردنر را به اختصار معرفی کردیم و 5 مورد از آزمون‌های هوش‌های چندگانه گاردنر را نیز ارائه دادیم. هر کدام از این پنج مورد، پرسش‌های متنوعی می‌پرسند و نتایج را نیز به شکل متفاوتی نشان می‌دهند. بعضی از آنها بیشتر از چارت‌های گرافیکی استفاده می‌کنند و بعضی دیگر بیشتر مبتنی بر متن هستند.
به همین دلیل در نهایت این انتخاب شماست که از کدام مورد استفاده کنید. همچنین یکی از این موارد به زبان فارسی ارائه شده است. نکته مهم در مورد هوش‌های چندگانه این است که این هوش‌ها قابلیت رشد دارند.
به همین جهت اگر در زمینه‌ای از هوش‌های چندگانه، احساس نیاز به پیشرفت کردید، می‌توانید با انجام تمرین‌های روزانه، تلاش کنید این هوش را در خودتان یا کودکتان تقویت کنید.
یادتان باشد این آزمون‌ها برای شناخت توانایی‌های شما و کودکتان است و قرار نیست که به عنوان ابزاری برای ایجاد حس نامطلوب در کودکتان عمل کند.
دیدگاهها